Viễn du hai dặm sông ngầm dưới động Sơn Đoòng

Trước hết, nhân dịp năm mới Tân Sửu, chúc các bạn và gia đình An khang, Thịnh vượng! Mình tin một cách chắc chắn rằng An vui sẽ đến với tất cả chúng ta trong năm Tân Sửu này và trong thời gian tiếp theo.

~

Năm mới, các bạn hãy cho phép mình dẫn các bạn viễn du một tý nhé. Là con em của Quảng Bình, hẳn nhiên chúng ta ai cũng biết Vường quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng. Vườn quốc gia thì có nhiều nhưng Mẹ Thiên nhiên đã ưu ái ban tặng cho Quảng Bình Động Sơn Đoòng và hệ thống sông ngâm kỳ bí nằm dưới lòng đất.

Sơn Đoòng là hang động tự nhiên lớn nhất thế giới, có thể chứa lọt thỏm một tòa nhà 40 tầng. Sơn Đoòng được hình thành khoảng 2-5 triệu năm trước. Các bạn cứ tưởng tượng cách hình thành hang động: đá vôi bị dòng nước chảy qua bào mòn (nước chảy đá mòn), tạo thành “vòm”, thành “hang”, thành các cột nhũ với đủ muôn hình muôn vẻ. Mẹ Thiên nhiên đã miệt mài như vậy khoảng 3 triệu năm và hé lộ cho con em Quảng Bình thông qua một người trung gian là ông Hồ Khanh vào năm 1991 😊. Tất nhiên, chúng ta phải nói lời cảm ơn đến “Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh” (British Caving Association) vì họ đã bỏ nhiều công sức để thăm dò và góp công phát hiện ra Động Sơn Đoòng.

~

Cái tên “Sơn Đoòng” cũng gây ra không ít tò mò cho chúng ta, đúng không các bạn?! Chữ “Sơn” thì dễ đoán rồi, vì gốc Hán Việt thì từ này có nghĩa là “Núi”. Còn chữ “Đoòng”? Nếu tra cứu trên Wikipedia, các bạn sẽ thấy gốc tích của từ này là do: gần trước cửa hang có một bản người Vân Kiều có tên là Đoòng. Nhưng liệu từ “Đoòng” có nghĩa gì không? Mình đã nhiều lần “lật tung” cả Internet lên để tìm thì hình như mình đã tìm được!? Nghĩa của từ này là “Sông”! Sơn Đoòng có nghĩa là Dòng sông trên Núi. Sông này đã miệt mài mấy triệu năm để bào mòn đá vôi và tạo nên bản “điêu khắc” tuyệt mỹ là Động Sơn Đoòng.

Về từ nguyên (etymology), cách đặt tên có từ “Đoòng” là rất “đắt” các bạn nhé. Chúng ta chú ý rằng các vần “oòng” hay vần “ôông” thì chỉ có dân miền Trung và đặc biệt là dân Quảng Bình mới hay dùng. Vì vậy, bản thân cái tên của động đã tự nó nói lên đây là thuộc vùng đất Quảng Bình.

~

Để nói về sự nổi tiếng của động Sơn Đoòng thì phải kể đến việc hệ thống truyền hình ABC của Mỹ đã đưa cả một đội ngũ cộng với hàng tấn thiết bị đến để quay trong chương trình “Good Morning America” vào tối 13/05/2015 (theo giờ Việt Nam – lúc đó là vào buổi sáng ở Mỹ). Các bạn có thể tham khảo trang trên Youtube ở đây: https://www.youtube.com/watch?v=UFx-33tn3rs.

K74-77 Cấp 3 Đồng Hới của chúng ta đã có ai khám phá Hang Sơn Đoòng chưa? Theo hiểu biết của mình thì ít nhất có bạn Trần Tiến Dũng và bạn Lê Thị Diệu Ty đã đến tận nơi để “thưởng ngoạn”. Chú ý rằng đến Hang Sơn Đoòng là “du lịch mạo hiểm”. Công ty Oxalis Adventure là đơn vị được chính quyền tỉnh Quảng Bình cấp phép khai thác du lịch hạn chế vào Hang Sơn Đoòng, mỗi năm chỉ được phép tổ chức cho tối đa là 1,000 khách du lịch, lộ trình bao gồm 4 ngày và 3 đêm cắm trại bên trong Hang Én và Hang Sơn Đoòng cộng thêm 2 đêm ở khách sạn trước và sau hành trình.

Như vậy, du lịch mạo hiểm, theo một nghĩa nào đó, chỉ dành cho “con nhà giàu” và phải đủ điều kiện sức khỏe. Thế phần còn lại của chúng ta thì sao? Đây là một câu hỏi hóc búa dành cho các nhà quản lý và phát triển du lịch. Vì sao vậy?

Muốn cho “toàn dân” có điều kiện chiêm ngưỡng thì các tập đoàn lớn đã nghĩ đến cách làm cáp treo, để cho những người “chân yếu tay mềm” như mình chỉ việc ngồi vào cái thùng treo trên dây và cái thùng này sẽ “đu” qua hang, cho phép chúng ta thưởng ngoạn. Báo cáo với các bạn là đã có 2 đề xuất về việc này.

1. Tập đoàn Sun Group: làm tuyến cáp treo dài trên 10 km từ động Phong Nha đến động Sơn Đoòng, vận chuyển 1.000 khách/ giờ;
2. Tập đoàn FLC làm cáp treo 5,1 km từ km37 đường Hồ Chí Minh nhánh đông vào đến hang Én. Từ hang Én đến hang Sơn Đoòng còn cách khoảng 3,5 km.

Nhưng cả 2 dự án trên gặp phải một trở ngại lớn: vấn đề môi trường. Vấn đề là: khi thực thi các dự án này, liệu các nguyên tắc bảo tồn di sản có được đảm bảo không? Liệu công trình của Mẹ Thiên nhiên trong mấy triệu năm có bị tàn phá bởi con người trong chốc lát hay không?

Vậy nên, chúng ta đành phải chờ … 😊

~

Có một điểm kỳ bí liên quan đến Sơn Đoòng: dưới động này còn có một con sông ngầm có chiều dài ước tính 2,5 km. Vào tháng 4/2019, Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh lại cử thợ lặc đến để khám phá liệu sông ngầm này có thông sang hang Thung hay không.  Khi khảo sát, người ta thấy sông ngầm này rất sâu, sâu đến mức thợ lặn không dám lặn tiếp, chờ lần sau. Độ sâu của sông ngầm này chắc chắn thấp hơn mực nước biển. Nếu các bạn đọc các comments trên các báo điện tử thì sẽ thấy nhiều comments đưa ra “thuyết âm mưu” (conspiracy theory) là sông ngầm này sẽ thông với một thế giới “siêu thực” nào đó 😊.

~

Các bạn còn nhớ truyện “Hai vạn dặm dưới biển” của tác giả Jules Verne chứ? Jules Verne viết truyện viễn tưởng này vào thế kỷ 19. Thuyền trưởng Nemo lái con tàu Nautilus, đi lang thang khắp dưới lòng các đại dương.

Năm nay, như các bạn biết đấy, hệ thống cáp treo chưa được thực hiện, và chúng ta cũng chưa đủ sức khoẻ và tiền bạc để tham gia vào một chuyến “du lịch mạo hiểm”. Vậy các bạn hãy để mình dẫn các bạn vào thăm Động Sơn Đoòng và sông ngầm dưới động nhé! Bằng cách nào? Nào đi, hãy theo mình! 😊

Du thuyền của chúng ta được đặt tên là “Metal Ox”.

-

║Ngoài lề:

Do năm nay là năm Con Trâu, nên mình lan man ngoài lề về chủ đề này một tẹo, giải thích vì sao du thuyền của chúng ta có tên là “Metal Ox”. Trong tiếng Anh, Năm con Trâu họ dùng từ “Year of the Ox”. Mà con Trâu trong ngũ hành chỉ có 5 loại trâu thôi các bạn à (ứng với 5 mệnh). Ví dụ những năm gần đây:

Năm 1973 là “Water Ox”: Sửu Thuỷ (Trâu Nước)

Năm 1985 là “Wood Ox”: Sửu Mộc (Trâu Gỗ)

Năm 1997 là “Fire Ox”: Sửu Hoả (Trâu Lửa)

Năm 2009 là “Earth Ox”: Sửu Thổ (Trâu Đất)

Năm 2021 là “Metal Ox”: Sửu Kim (Trâu Kim loại).

Tương ứng với mỗi mệnh là một vì sao tinh tú trong Hệ Mặt Trời: mệnh Thủy là sao Mercury (☿), mệnh Mộc là sao Jupiter (♃), mệnh hỏa là sao Mars (♂), mệnh Thổ là sao Saturn (♄), mệnh Kim là sao Venus (♀).

Du thuyền của chúng ta là con Trâu có mệnh Kim. Sao Venus cũng là Thần vệ nữ. Vậy nên du thuyền “Metal Ox” cực đẹp luôn 😊!

Hết ngoài lề║

-

Các bạn đừng ngại tham gia nhé. Tuy tên du thuyền có nghĩa là “Con trâu bằng Kim loại” nhưng du thuyền được thiết kế có kiến trúc biến ảo theo nhu cầu du lịch. Mà du thuyền rộng thoải mái. Gì chứ tất cả các bạn từ lớp A đến lớp M, lớp T thì ngồi lọt thỏm trong du thuyền 😊. Khi du thuyền đến đón các bạn tại nhà (à đấy, chút nữa thì quên, chúng tôi có dịch vụ đón khách tại nhà, dù các bạn ở đâu đi nữa trong vũ trụ bao la này) thì du thuyền là hình con trâu bằng kim loại đặc biệt màu vàng óng ánh đem lại may mắn, bình an, hạnh phúc cho các bạn. Khi bay trên bầu trời thành phố Đồng Hới, du thuyền lại biến thành hình đĩa bay để các bạn tha hồ chụp “selfie” cảnh đẹp như thiên đường của dòng sông Nhật Lệ với nhiều chiếc cầu vắt qua sông, các khu nghỉ dưỡng nằm im lìm thư giãn dọc theo hai bờ.

Khi du thuyền đưa các bạn đến hang Sơn Đoòng thì du thuyền sẽ biến thành tổ hợp của nhiều “Beauty Salon” (Thẩm mỹ Viện) sang trọng. Các Thẩm mỹ Viện tách thành các khoang riêng. Các bạn sẽ thấy các nhũ đá vôi là tác phẩm do thiên nhiên điêu khắc trong hàng triệu năm, các bạn sẽ thấy các loài thực vật, động vật kỳ lạ nhất mà các bạn sẽ không thấy bất cứ nơi nào khác trên Trái Đất. Các loài này sống trong “bóng tối”, tiến hoá qua hàng triệu năm (vì trong hang không có ánh mặt trời). Các bạn nhớ đừng dùng chế độ đèn pin của Smartphone (điện thoại thông minh) để soi chúng nhé. Chúng sẽ bị tổn thương khi bị chiếu sáng đấy! Du thuyền sẽ có thiết bị dùng tia hồng ngoại để cho các bạn thưởng lãm các loài này. Các bạn sẽ bị mê hoặc bởi cảnh vật nơi đây.

Chưa hết đâu. Bây giờ du thuyền sẽ đưa cán bạn đi thăm dòng sông ngầm. Các bạn yên tâm, các bạn khỏi phải mặc áo phao cứu sinh hay thiết bị gì đặc biệt cả. Các bạn cứ ngồi yên. Du thuyền lúc này sẽ biến thành một chiếc tàu ngầm có hình dáng tương tự như tàu Nautilus của thuyền trưởng Nemo. Khi du thuyền đi sâu xuống khoảng 100 mét các bạn sẽ được chiêm ngưỡng các nhũ đá do nước bào mòn lâu ngày mà thành. Lúc này, du thuyền có một thiết bị đặc biệt mô phỏng lại quá trình hình thành nhũ đá từ lúc phôi thai cách đây 3 triệu năm cho đến thời điểm hiện tại. Nghĩa là các bạn sẽ thấy các khối đá vôi lúc đầu nguyên khối, nhưng dòng sông chảy qua bào mòn từng khe rồi dần dần tạo hình. Và các bạn sẽ phải trầm trồ vì các nhũ đá vôi muôn hình muôn vẻ. Toàn bộ quy trình 3 triệu năm được rút ngắn xuống chỉ còn vài ba phút để đỡ làm mất thời giờ của du khách.

À, còn nữa! Chắc các bạn sẽ phải kinh ngạc vì dưới sông ngầm này cũng có nhiều rạn san hô. Việc các bạn đã có dịp lặn xuống biển để ngắm san hô là chuyện thường. Nhưng việc các bạn ngắm san hô dưới dòng sông ngầm của hang Sơn Đoòng thì các bạn sẽ thấy trải nghiệm này quả là “có một không hai”. Tuy bãi san hô ở đây bé hơn so với rạn san hô Great Barrier ("Bờ Đá Lớn") ở Australia, nhưng san hô từ đá vôi quả là độc đáo.

Khi du thuyền hạ độ cao, du thuyền có một thiết bị tự động báo cho các bạn biết là du thuyền thấp hơn mặt nước biển. Các bạn sẽ có cảm giác là hình như áp suất có phần tăng lên. Yên tâm đi, đó là du thuyền tự thay đổi một chút để các bạn cảm nhận độ sâu chứ mọi điều kiện khác đều được đảm bảo an toàn.

Sông ngầm khá dài các bạn nhé: khoảng 2 dặm. Du thuyền sẽ đưa các bạn sang một phần bên nước bạn Lào. Mách nước: dưới sông ngầm này không có chỉ dẫn biên giới nên bằng mắt thường các bạn chả biết đâu là đất Việt, đâu là lãnh thổ của Lào. Chỉ có bản đồ điện tử cho chúng ta biết điều đó 😊!

~

Rồi cũng đến lúc phải đưa các bạn trở lại, về nhà. Khi về nhà, các bạn sẽ có cảm giác như tỉnh ra từ một giấc mơ. Đừng tiếc nhé, các bạn sẽ có dịp quay trở lại. Chúng tôi luôn sẵn lòng đón các bạn để khám phá kỳ bí của Sơn Đoòng.

~

À, mà các bạn khi ra khỏi du thuyền là nhớ đeo khẩu trang nhé, đang mùa đại dịch đấy, hãy cẩn thận!

➖➖➖